Zapraszamy na kolejne spotkanie w ramach cyklu Bezkresy kultury:

"Baulowie z Bengalu - pieśniarze i jogini"

27 marca, 19.00

Pauza In Garden
Rajska 12, 31-124 Kraków

Baulowie są pieśniarzami, joginami i mistykami, których spotkać można na obszarze indyjskiego stanu Bengal Zachodni oraz Bangladeszu. Ich religia wywodzi się z tantrycznego buddyzmu i hinduizmu, bengalskiego wisznuizmu oraz sufizmu, czyli mistycznego odłamu islamu. Baulowie pochodzą najczęściej z niższych warstw społecznych i rekrutują się zarówno spośród hindusów, jak i muzułmanów. Po przyjęciu inicjacji od nauczyciela odrzucają konwencje społeczeństwa kastowego, przywdziewają ochrowe lub białe szaty i rozpoczynają wędrowny żywot poświęcony doskonaleniu swojej sztuki wykonawczej oraz praktyce jogicznej. Przy akompaniamencie prostych instrumentów baulowie wykonują ekspresyjne pieśni, których teksty – pozornie nieskomplikowane, lecz w istocie skrywające liczne ukryte sensy – opisują poszukiwanie Boga pod postacią duchowego pierwiastka przebywającego w ludzkim ciele. „Schwytanie” owego pierwiastka, zwanego „człowiekiem serca” lub „wrodzonym człowiekiem”, ma, ich zdaniem, doprowadzić do oświecenia.

W trakcie swojego wystąpienia postaram się przedstawić dwa oblicza baulów: z jednej strony barwnych „minstreli” utożsamianych z tradycyjną kulturą Bengalu, a z drugiej joginów-tantryków zaangażowanych w trudny i długotrwały proces samodoskonalenia wymagający wewnętrznej dyscypliny i przekraczania tego, co społecznie akceptowane. Opowiem o historii odkrywania tej tradycji, która do końca XIX w. nie była znana poza Bengalem; zaprezentuję teksty klasycznych pieśni legendarnego Lalana Fakira (1772–1890), jak też kilka utworów współczesnych baulów. Przedstawię zarys religijnej doktryny baulów, w której osiągnięcie Najwyższego interpretuje się jako miłosne zjednoczenie kobiety i mężczyzny oraz przybliżę zasady ich praktyki tantrycznej, której najważniejszym składnikiem jest seksualna joga polegająca na kontroli oddechu, manipulacji subtelnymi energiami zawartymi w ludzkim ciele oraz posługiwaniu się fizjologicznymi substancjami.

Spotkanie poprowadzi dr Jarosław Zapart – indolog i buddolog z Katedry Porównawczych Studiów Cywilizacji.