Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji

Ruch konstytucyjny w Iranie (1905-11). Przyczyny, przebieg, skutki.

Zapraszamy na seminarium naukowe

Seminarium naukowe

Ruch konstytucyjny w Iranie — 1905–1911. Przyczyny, przebieg, skutki
Kraków, 18 listopada 2016 r.
Adres: KPSC UJ, ul. Grodzka 52, II p., sala 106

Program seminarium:

09:30–09:50 rozpoczęcie seminarium – powitanie uczestników:
– prof. dr hab. Marta Kudelska, kierownik Katedry Porównawczych Studiów Cywilizacji UJ
– prof. dr hab. Barbara Michalak-Pikulska, dyrektor Instytutu Orientalistyki UJ
– prof. dr hab. Anna Krasnowolska, kierownik Zakładu Iranistyki UJ
– dr Mirosław Michalak, przedstawiciel Zakładu Iranistyki UW

09:50–11:30 panel: Rewolucja konstytucyjna – ruch społeczny i intelektualny
(prowadzący: Paulina Niechciał)
– Anna Krasnowolska (UJ) – 110 lat konstytucji irańskiej
– Karolina Rakowiecka–Asgari (UJ) – Literatura rewolucji – rewolucja w literaturze
– Stanisław Jaskowski (UW) – Wpływ myślicieli Iranu okresu kadżarskiego na Ahmada Kasrawiego

11:30–11:45 przerwa kawowa

11:45–13:00 panel: Iran i sąsiedzi (cz. I) (prowadzący: Magdalena Rodziewicz)
– Mirosław Michalak (UW) – Ruch konstytucyjny i konstytucja w Iranie i w Egipcie. Próba analizy porównawczej
– Jakub Gajda (UŁ) – Stosunki irańsko–afgańskie w dobie ruchu konstytucyjnego w Iranie

13:00–14:00 przerwa obiadowa

14:00–15:10 panel: Iran i sąsiedzi (cz. II) (prowadzący: Mirosław Michalak)
– Karolina Olszowska (UJ) – Próby reformowania Imperium Osmańskiego przez Ruch Młodoosmański
– Daniel Płatek (PAN) – Rewolucje konstytucyjne w Iranie i Imperium Osmańskim w perspektywie porównawczej socjologii historycznej

15:10–15:25 przerwa kawowa

15:25–17:10 panel: Rewolucja konstytucyjna a grupy na marginesie społeczeństwa
(prowadzący: Mateusz M. Kłagisz)
– Paulina Niechciał (UJ), Marcin Rzepka (UPJPII) – Mniejszości religijne w okresie ruchu konstytucyjnego. Przykład zaratusztrian i Asyryjczyków
– Magdalena Rodziewicz (UW) – Patriotyzm jako walka z ignorancją. Refleksje o edukacji irańskich kobiet w pismach Sadiqe Doulatabadi
– Piotr Bachtin (UW) – Prawa i obowiązki kobiet według Tâj al-Salṭany (1884–1936) i Bībī Ḵânom Astarâbâdī (1858/9–1921)

17:30 kolacja dla uczestników seminarium

Organizatorzy:
Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji Uniwersytetu Jagiellońskiego
Zakład Iranistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Zakład Iranistyki Uniwersytetu Warszawskiego
Patronat:
Pracownia Interdyscyplinarnych Badań Eurazjatyckich Uniwersytetu Jagiellońskiego

Ponad sto lat temu w Iranie – między 1905 a 1911 rokiem – rozegrały się wydarzenia, które doprowadziły do ustąpienia starego porządku politycznego utrwalonego w postaci monarchii kadżarskiej i wprowadzenia w tym kraju systemu konstytucyjnego. Po raz pierwszy w nowożytnej historii Iranu rewolucjoniści dążyli do ograniczenia absolutnej władzy króla nowoczesną formą – monarchią konstytucyjną, a także do zmniejszenia wpływów ówczesnych potęg kolonialnych, głównie Wielkiej Brytanii, nie tylko w dziedzinie polityki, ale i gospodarki. Chcieli także ograniczyć działania kręgów konserwatywnych, między innymi tworząc nowoczesną edukację i reformując wymiar sprawiedliwości. Idea narodu (mellat), która wyłoniła się w czasie rewolucji konstytucyjnej, stała się ważnym komponentem nowoczesnej irańskiej tożsamości. Tak jak w wielu innych tego typu oddolnych zrywach, irański ruch konstytucyjny objął uczestników o szerokim spektrum poglądów oraz celów politycznych, odzwierciedlając rozmaite nurty intelektualne i łącząc różne grupy społeczne. Mimo zróżnicowania ideologicznego, wydarzenia związane z działaniem ruchu konstytucyjnego pozostają jednym z przełomowych etapów historii współczesnego Iranu, przede wszystkim ze względu na trwałość wynikających z niego zmian politycznych, społecznych oraz kulturowych – możemy nawet zaryzykować tezę, że bez rewolucji konstytucyjnej nie byłoby rewolucji islamskiej w 1979 roku.

Współorganizatorami seminarium są:
Zakład Iranistyki UJ
Zakład Iranistyki UW

Patronat:
Pracownia Interdyscyplinarnych Badań Eurazjatyckich UJ