Agnieszka Staszczyk, Tworzenie i konsekracja boskich przedstawień w sztuce hinduistycznej, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2007.

W książce zaprezentowano proces tworzenia i konsekracji wizerunków w tradycji hinduistycznej na podstawie tłumaczeń wybranych rozdziałów Viṣṇudharmottarapurāṇy. Ten encyklopedyczny w swym charakterze sanskrycki zbiór, powstały w kręgu wyznawców Wisznu, w trzeciej księdze zawiera ikonograficzne opisy bóstw hinduizmu. Poza tym przedstawia objaśnienia poszczególnych elementów wizerunków i ich znaczenie w sferze religijnej. Publikacja koncentruje się na przedstawieniu zwanym Trimūrti ilustrującym koncepcję współistnienia i współdziałania trzech głównych bóstw hinduizmu: Brahmy odpowiedzialnego za stwarzanie świata, Wisznu czuwającego nad jego trwaniem i Śiwy przynoszącego zniszczenie na koniec cyklu. Każdy z wizerunków funkcjonujących w sferze religijnej powinien być starannie przygotowany, stąd kilka rozdziałów Viṣṇudharmottarapurāṇy poświęcono technicznym aspektom tworzenia wizerunków. Zgodnie z wierzeniem, w każdym przedstawieniu kultowym obecny jest bóg, zatem ceremonia konsekracji, która wieńczy cały proces, ma na celu sprowadzenie bóstwa do wizerunku. Odpowiednio przygotowane i umieszczone w sanktuarium wizerunki funkcjonują zatem według ściśle ustalonej konwencji, której znajomość zarówno w przypadku twórców, jak i wyznawców jest istotna dla właściwego rozpoznania i zrozumienia dzieła, a co za tym idzie dotarcia do bóstwa. Analiza ikonograficzna na podstawie Viṣṇudharmottarapurāṇy została uzupełniona w tej publikacji o tłumaczenia wybranych fragmentów tekstu, tabele ikonograficzne i słowniczek terminów technicznych.

Zobacz na stronie wydawnictwa

Spis treści

Wstęp

Zasady transkrypcji i pisowni słów sanskryckich

Viṣṇudharmottarapurāṇa i teksty purāṇa - kilka słów o literaturze

Sztuki piękne i religia w Viṣṇudharmottarapurāṇie

Techniczne reguły tworzenia wizerunków

Ikonografia bóstw Trimūrti

Brahmā

Viṣṇu

Śiva

Bogowie zstępują na ziemię - ceremonia konsekracji wizerunków

Zakończenie

Załącznik I. Viṣṇudharmottarapurāṇa - tłumaczenie wybranych fragmentów wraz z tekstem źródłowym

Załącznik II. Tabele

Bibliografia

Słowniczek terminów technicznych

Summary

Spis ilustracji